Edebiyat Fabrikası // Andrey Platonov
Edebiyat Fabrikası ve Seçme Yazılar
Andrey Platonov
“İnsanın içine yerleşen ve orada ölen hisler vardır. İnsanın zayıflığının bir emaresidir bu. Sebebi itibarıyla küçük ama insanda yanıp, tükenip, dağılıp, kendine bir yer edinemeyip de hayatın ateşiyle savrulup giden, görünmez olduklarından insanın içinde nasıl barındıkları kestirilemeyen hisler vardır.
Şöyle olur: İnsan çalışır, başka da bir şey yapmaz. Yüzlerce insan geçip gitti, onlarla birlikte çalışan insan görüntüsünün yarattığı izlenim de içlerinde parlayıp söndü. Sonra bir kişi daha gelip geçerken bu olağan durumda başka bir şey gördü. Gördükleri içinde sönmeyen, o küçücük şey koskocaman oldu, ona ıstırap verip dışarıya çıkmak için kıvrandırıp durdu. İşte o kişi hislerini kâğıda döktü, böylelikle rahatladı.”
Andrey Platonov'un yetkin kalemi yalnızca kurmaca eserlerde değil, denemeleri ve eleştiri yazılarında da hayat buluyor. Edebiyat Fabrikası’nda Platonov'un bu kurmacadışı metinleri, edebiyatın ve sanatın toplumsal dönüşümlerle nasıl etkilendiğini, yazarların bu değişimlere nasıl yanıt verdiğini ve edebiyatın insanların ve dönemin ruhunu nasıl şekillendirdiğini tartışıyor. Bu kitap, yazarın felsefi, siyasi ve edebi görüşlerini, toplumsal meselelere bakış açısını ve sanat anlayışını keşfetmek isteyen okurlara tatminkâr bir okuma sunuyor.
Andrey Platonov, gerçek adıyla Andrey Platonoviç Klimentov, 1899’da Rus İmparatorluğu’nun Voronej eyaletinde köylü sınıfına mensup bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Genç yaşlarda eğitimi için Voronej’deki teknik okula gitti ancak Rus Devrimi’nin etkisiyle öğrenimini yarıda bırakarak Bolşeviklerin yanında savaşmaya katıldı. Devrim sonrasında Sovyet hükümeti için çeşitli görevler üstlendi, Kızıl Ordu’da görev aldı. 1920’lerin ilk yıllarında Moskova’ya taşındı ve edebiyat kariyeri başladı. Platonov’un eserleri Sovyet gerçekçiliğinin sınırlarını zorlaması ve politik açıdan hassas konulara cesurca değinmesiyle bilinse de 1930’ların sonlarında eserleri devlet tarafından sansürlenmeye ve eleştirilmeye başlandı. Platonov 1951’de, tüberküloz nedeniyle hayatını kaybetti. Ölümünden sonra eserleri yeniden keşfedildi ve Sovyet döneminin en önemli yazarlarından biri olarak kabul edildi.
Rusça Aslından Çeviren: Erdem Erinç
Derleyen: Samet Yalçın
Yayıma Hazırlayan: Aylin Paksoy
Kapak Tasarımı: Kolektif Tasarım
Sayfa Düzeni: Semih Büyükkurt
1. Baskı, Mart 2024, İstanbul
ISBN: 978-625-6896-19-2
232 s. / 2. Hamur / Ciltsiz / 13,5 x 19,5
