Günlük Ritüeller // Mason Currey

OKUMA PARÇASI

Önsöz

Bir buçuk yıl boyunca neredeyse hafta içi her gün beş buçukta uyandım, dişlerimi fırçaladım, kahvemi hazırladım, ardından oturup yazmaya başladım: Son dört yüzyılın en büyük zihinlerinden bazıları malum aynı görevi nasıl yerine getirdi acaba? Yani, en iyi eserlerini ortaya koymak için nasıl zaman buldular? Yaratıcı ve üretken olmak için günlerini nasıl planladılar? Evet, seçtiğim isimlerin gündelik yaşamlarına odaklanırken sıradan detaylar verdim; kaçta uyuduklarını, ne yediklerini, nasıl çalıştıklarını, neye kaygılandıklarını anlattım, ama bunun yanında kişilikleri ve kariyerleri hakkında yeni bir bakış açısı sunmayı da istedim, küçük ama eğlenceli portreler çizip sanatçıyı alışkanlıkları dahilinde göstermeyi arzuladım. “Bana ne yediğini söyle, sana kim olduğunu söyleyeyim,” diyordu Fransız gastronom Jean Anthelme Brillat-Savarin. Ben de kaçta yemek yediğini ve sonrasında siesta yapıp yapmadığını bana söyle diyorum.

Bu anlamda, karşınızda yüzeysel bir kitap var. Eseri değil de yaratıcı faaliyetin koşullarını ele alıyor; anlamdan ziyade üretimle ilgileniyor. Nihayetinde kişisel bir kitap bu. (John Cheever’ın da dediği gibi, kendi kişiliğinizden bir şey katmadan iş mektubu bile yazamazsınız — haksız da değil hani!) Bu kitapta vurguladığım hususlar esasında benim kendi yaşamımda uğraştığım meseleler: Geçim derdine düşmüşken nasıl anlamlı ve yaratıcı bir eser ortaya koyabilirim? Bir projeye kendimi tamamen adamak mı, yoksa her günün bir kısmını ayırmak mı daha iyi? Zaman bana her şeyi yapma imkânı vermediğinde bazı şeylerden (uyku, kazanç, temizlik) vazgeçmeli miyim, iki ayağımı bir pabuca mı sokayım, yoksa az zamanda çok iş yapmayı mı öğreneyim, babamın daima nasihat ettiği gibi, “Çok değil, verimli çalış” yöntemini mi benimseyeyim? Kısacası, konfor ve yaratıcılık hiç uyuşmaz mı? Ya da tam tersine, temel seviyede bir günlük konfor, sürdürülebilir yaratıcı çalışma için olmazsa olmaz mı?

Sonraki sayfalarda bu soruların hepsini cevaplayacağımı iddia etmiyorum –bazıları muhtemelen cevapsız kalacak, ya da sadece bana hitap ettiği kadarıyla dayanaksız kişisel çözümler bulacak– ama bir grup parlak ve başarılı insanın neredeyse aynı zorluklarla nasıl başa çıktığına dair örnekleri göstermek istedim. Büyük yaratıcı vizyonerlerin minik gündelik uygulamaları nasıl başardığını anlatmayı denedim: Çalışma alışkanlıklarının eseri, eserin de çalışma alışkanlıklarını nasıl etkilediğini aktarmaktı niyetim.